Geleceğe yatırım yapmak

"Bill Gates, Warren Buffet’ ı arayıp arama motoru olarak Altavista’ yı bırakıp, Google’ a geçmesi gerektiğini söylüyordu."

Çocuklara yatırım yapmak demek, geleceğe yatırım yapmak demektir. Eğer bu yatırımı hisse senedi olarak yapıyorsanız geleceğin sektörlerini de çok iyi belirlemeniz gerekir.
Fon, altın ya da sigorta yatırımı yapıyorsanız, çok da kafa yormanıza gerek yoktur. Paranız her şekilde bir miktar getiri sağlayacaktır. Ancak hisse senedinde böyle mi? Hayır? Çünkü hisse senedi yatırımı diğerlerine göre daha riskli bir yatırımdır. Burada geleceğin sektörünü tahmin etmek daha önemli hale gelmektedir. Sektörün ötesinde, sektöredeki şirketleri de çok iyi araştırmak durumundasınızdır. Peki nedir geleceğin yükselen sektörleri? Şirketleri?
“1997 yılında Ankara Ayrancı’da bir öğrenci evinde kalıyordum. O zamanlar Windows 95 kullanıyorduk. Windows 3.1 ‘den sonra büyük bir gelişmeydi. Evimizdeki bilgisayardan dial up bağlantısıyla internete girip, Altavista adlı arama motorundan arama yapıyorduk. O zamanlar Google’ ı bilmiyorduk.”
İşte o yıllara denk gelen zamanda Microsoft’ un kurucusu Bill Gates, Warren Buffet’ ı arayıp arama motoru olarak Altavista’ yı bırakıp, Google’ a geçmesi gerektiğini söylüyordu.
Warren Buffet bir söyleşisinde en büyük hatalarından birinin Amazon ve Google hisselerini almamak olduğunu söylüyordu.
Her neyse gelelim geleceğin hisselerini tahmin etmeye..

Sektörel tahmin

Herkesin ilk aklına gelenler; teknoloji, enerji, bilişim gibi sektörler. Ya da ileride tarımın daha önemli olacağını düşünenler var. Gıda sektörü her zaman önemini korur diyenler var. Madenciliğin ileride daha önemli olacağınız savunanlar var. Sonuçta birçok sektörün birbirini tetikleyeceği sürece gireceğiz. Örneğin, elektrikli otomobillerin kullanımı, batarya kullanımını, batarya kullanımı burada kullanılacak olan elementlerin, madenlerin kullanımını, bataryaların elektrikle şarj edilmesi, enerji sektörünü vb.. Sonuçta zincirleme tedarik zinciri oluşacağı aşikar. Ya sağlık. Bazıları sağlık sektörünün de ileride önemli derecede gelişeceği düşünülebilir. Peki bunların olmazsa olmazı ne? Finans.
Peki hangi sektörler yok olup gidecek. Örneğin günümüzde basılı medya yok olmak üzere. Artık gazeteler, dergiler basılmıyor. Birçoğu elektronik ortamdan yayımlanıyor. Petrol önemini yitirecek mi? Yoksa petrokimya olarak daha mı önemli olacak? Elektrikli uçaklar olacak mı? Sorular…sorular..

Sektör yetmez! Hangi şirket?

Diyelim ki sektörü belirlediniz? Daha önemli bir soru geliyor “hangi şirket?” Çünkü sektörü belirlemek yetmiyor. Öyle olsaydı Warren Buffet halen daha altavista kullanıyor olurdu? ( Bu arada altavista arama motoru faaliyetlerini çoktaaan durdurdu.) Hangi şirket yaşamına devam edecek hangisi tarihin sayfalarına gömülecek?
Aşağıdaki görselde bir süre borsamızda işlem gören sonrasında ise borsa kotası kalkan şirketler görülmektedir. Yatırımcılarını hüsrana uğratmışlardır. O yüzden şirket seçimi çok önemlidir.

Şirket seçiminde nelere dikkat edilmesi gerekiyor? Aşırı derecede uzmanlık gerektiren bir konu? Warren Buffet, başarılı bir yatırımcının düzenli bir okuma alışkanlığının olması gerektiğini söylüyor. Biz küçük yatırımcılar var olan aklımızla, kurumsal yapısı olan, sektörde tecrübesi olan, ARGE ye önem veren, finansal yapısı kuvvetli olan, geleceğe yatırım yapan, üst yönetimden en alt çalışanına kadar verdiği değer ve önem, yatırımcı ilişkilerine önem veren, sektörde her zaman liderliği kovalayan, rakiplerine göre ekstra avantajlara sahip olan ve en önemlisi şeffaf yönetim yapısına sahip şirketler olmalı. Buraya daha birçok şey ekleyebilirsiniz. Ancak bunlar yeterli olur mu bilemem?
Sektörü seçtik, şirketi seçtik ne yapmalıyız?
Bu konuda ne yapmanız gerektiğini değil ne yaptığımı/yapacağımı yazacağım.
Öncelikle yukarıda belirttiğim gibi birçok sektörün birbirini zincirleme etkileyeceğini düşünüyorum. O yüzden enerji, bilişim, teknoloji, tarım sektörlerine yatırım yapmanın doğru olduğu kanaatindeyim. Ülkemizin mevcut sağlık ve sigorta yapısını düşündüğümde sağlık sektörünü kendimce eledim. Bu sektörlerden ise iki şirket belirleyip her ikisine yatırım yapmanın uygun olacağı kanısına vardım. Örneğin enerji sektöründen tek bir şirket hissesi almak yerine paramı bölerek iki ayrı şirket hissesini almayı planlıyorum. Diğer sektörler için de aynısını yapmayı düşünüyorum.

Şirketi de seçtik ya sonra!

Çimlerin büyümesini bekleyeceğiz. 
“Yatırım yapmak bir tablonun boyasının kurumasını veya çimenlerin büyümesini izlemek gibidir. Eğer heyecan arıyorsanız cebinize 800 dolar koyup Las Vegas’a gidin.” diyor Paul Samuelson.
Çocuğunuz için yapacağınız yatırım uzun vadeli bir yatırımdır. Aldığınız hisseleri uzun süre portföyünüzde bulundurmanız gerekecek. Ancak burada da dikkat edilmesi gereken hususlar vardır. Dönem dönem portföyünüze bakıp, yeniden değerlendirmelerde bulunmanız gerekebilir. Bazı hisseleri satmanız, yeni hisseler eklemeniz gerekebilir. Satış sinyalleri, alış sinyallerine dikkat etmeniz gerekebilir.

En azından ben böyle yapacağım.

Planlarım değişebilir, değişirse yeniden yazarım.
Birikim iyidir.